Hoe gaat het met het grondwater in de rest van de wereld?

In de allereerste - en ook veruit de meest gelezen en becommentarieerdeblogpost van deze blog vergeleek ik de grondwatervoeding in Vlaanderen met de hoeveelheid grondwater die opgepompt wordt. Wat bleek: het grondwaterverbruik in Vlaanderen is gemiddeld ongeveer 10% van de totale grondwatervoeding. Deze vergelijking maakte heel wat reacties en vragen los die ik hieronder nog even samenvat.

Is die analyse nogal simplistisch omdat er bijvoorbeeld geen onderscheid gemaakt wordt tussen ondiep en diep grondwater? Ja.
Is er behoorlijk wat onzekerheid op zowel de schatting van de grondwatervoeding als het werkelijke verbruik? Jazeker.
Betekent die 10% dat we dan nog vele malen meer kunnen oppompen? Nee, uiteraard niet.

Hoewel je veel kanttekeningen kan zetten bij dit soort simpele vergelijkingen, denk ik dat zulke eenvoudige back-of-the-envelope berekeningen erg nuttig kunnen zijn, vooral als je verschillende regio's en landen snel met elkaar wil vergelijken. Dit laat toe om de situatie in Vlaanderen in internationaal perspectief te zien.

Laten we dus eens wat verder kijken dan Vlaanderen en deze analyse doen voor de rest van wereld. Hoe gaat het met het grondwater in de rest van de wereld? Zijn wij op wereldschaal een slechte of een goede leering in de internationale klas? En wat kunnen we leren van het buitenland?

Hoe groot zijn de grondwatervoeding en het grondwaterverbruik in de rest van de wereld? 

In het artikel van Wada et al. (https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2010GL044571) gepubliceerd in 2010 werden de grondwatervoeding en het grondwaterverbruik op globale schaal ingeschat.

Op de kaart linksboven (A) ziet u de grondwatervoeding in mm/jaar. In Vlaanderen bedraagt die gemiddeld ongeveer 220 mm/jaar en zitten we dus in het donkergroene. Vergeleken met de rest van de wereld is dit niet zeer laag maar ook niet zeer hoog.

Op de kaart rechtsboven (B) ziet u hoeveel grondwater onttrokken wordt. Voor Vlaanderen is dit ongeveer 22 mm/jaar en zitten we net in de rode kleur die 20-100 mm/jaar voorstelt. Wat valt op? In Europa zijn er veel regio's waar minder wordt opgepompt dan in Vlaanderen. Tegelijk zien we ook veel regio's in de wereld waar vele malen meer grondwater wordt opgepompt dan bij ons: in het Midden-Oosten, in India, in China, in de VS, ...


 (a) Simulated average groundwater recharge by PCR‐GLOBWB, (b) total groundwater abstraction for the year 2000 and (c) groundwater depletion for the year 2000 (all in mm a−1)

De onderste kaart  (C) is de interessantste. Hier ziet u hoeveel meer er wordt opgepompt dan de grondwatervoeding. In alle gebieden die niet lichtgrijs of lichtgeel zijn, wordt er een volume groter dan 100% van de grondwatervoeding opgepompt. Herinner u dat er in Vlaanderen gemiddeld ongeveer 10% van de grondwatervoeding wordt opgepompt!

Meer dan 100% van de grondwatervoeding oppompen betekent sterk dalende grondwaterpeilen, drastische uitputting van de grondwaterreserves, geen voeding van de rivieren door het grondwater, geen grondwaterafhankelijke vegetatie en vaak ook grote problemen met bodemdaling en verzakkingen. Dit gebeurt in Pakistan, India, China, de VS, Iran, Yemen, Spanje en vele andere landen.

Voor meer details: Wada, Y.,L. P. H. van Beek, C. M. vanKempen, J. W. T. M. Reckman,S. Vasak,and M. F. P. Bierkens (2010), Global depletion of ground-waterresources, Geophys. Res. Lett.,37,L20402, doi:10.1029/2010GL044571

Wat leert dit internationale perspectief ons? 

Op heel wat plaatsen in de wereld wordt grondwater op een zeer onduurzame manier gebruikt. Dit is onhoudbaar omdat de grondwaterreserves uitgeput worden, de grondwaterpeilen dalen, er schade optreedt door bodemdaling en het grondwater zijn belangrijke functie als bron van water voor rivieren en vegetatie niet kan vervullen. Oplossingen zijn vaak heel moeilijk omdat in veel van die regio's grondwater de enige bron is van zuiver water en men dit nodig heeft om voldoende voedsel te kunnen produceren.

We mogen dan ook blij zijn dat we in Vlaanderen kunnen discussiëren of 10% van de grondwatervoeding oppompen te veel is en of die 10% misschien toch niet 11% of 13% is als we de illegale pompingen en het niet-geregistreerd verbruik mee zouden tellen.

Tegelijk is het ook een waarschuwing. Als grondwater gezien wordt als een onuitputtelijke en goedkope bron van water, kan het snel mislopen zoals de vele voorbeelden in het buitenland ons tonen. We weten ook dat herstel van grondwatertekorten een proces is van jaren tot vele tientallen jaren. De beschikbaarheid van grondwater niet als vanzelfsprekend beschouwen blijft dus zeker de boodschap. Hier en elders.


Reacties

Populaire posts van deze blog

Minder oppompen of meer infiltratie? Hoe verhoog je de grondwaterstand het meest?

Waarom halen we het water niet gewoon uit de zee?

Stroomt grondwater in ondergrondse rivieren, aders en meren?