Posts

Waarom halen we het water niet gewoon uit de zee?

Zodra er berichten over droogte en waterschaarste in de media komen, is het één van de meest gestelde vragen.  Waarom halen we het water niet gewoon uit de zee?  Bijna 97% van al het water op aarde zit in zeeën en oceanen. Het lijkt dan ook een aanlokkelijk idee om het zout uit dat water te halen - ontzilten - en op die manier de problemen met waterschaarste op te lossen.  Is het technisch mogelijk?  Ontzilten van zeewater is technisch mogelijk. Er bestaan verschillende technologieën om dat te doen en deze worden ook voortdurend verbeterd. In het Midden-Oosten wordt bijvoorbeeld al decennia drinkwater geproduceerd uit zeewater. Ook dichter bij ons in Spanje is een deel van het drinkwater afkomstig uit de zee.  Wat zijn de nadelen?  Ontzilting van zeewater heeft enkele belangrijke nadelen: Het vergt relatief veel energie. Niet onbelangrijk in de huidige energiecrisis die nog niet meteen voorbij zal zijn.  Het is duur. Grofweg zou drinkwater twee maal zo duur worden en daar is de huidig
1 reactie
Meer lezen

De strijd tegen droogte is een marathon, geen sprint - Opiniestuk mei 2022

 Het is alweer erg droog. De voorbije drie maanden viel er zo weinig regen dat de droogte-index van KMI midden mei in grote delen van Vlaanderen donkerbruin kleurt. Een droogte die volgens de statistieken maar één keer om de 50 jaar voorkomt maar de laatste jaar helaas niet meer zo uitzonderlijk blijkt te zijn. Ook in 2018, 2019 en 2020 werden we met lange droge periodes geconfronteerd en de daarbij horende sproeiverboden, captatieverboden en impact op natuur en landbouw. De voorbije dagen was de droogte dan plots weer groot nieuws. Alle Vlaamse kranten en de journaals op radio en tv berichtten over de droogte. De meeste gestelde vragen: “Hoe extreem is de droogte nu?”,   “Mogen we de tuin nog sproeien?” en “Komt er straks nog wel water uit de kraan?”. Logische en pertinente vragen maar wel erg reactief en met een focus op de korte termijn. En met uiteraard voorspelbare verontwaardigde reacties op sociale media van mensen die hun gras nog wel wilden sproeien en experten verweten onhe
Een reactie posten
Meer lezen

Hoeveel grondwater wordt er opgepompt bij bemalingen op bouwwerven in Vlaanderen?

Afbeelding
Bij elke droogte, en vooral wanneer ons gevraagd wordt om geen water te verspillen, is er veel publieke verontwaardiging over het water dat bij bemalingen op bouwwerven op een heel zichtbare manier in de riolering belandt. De mate van verontwaardiging is natuurlijk niet noodzakelijk evenredig met de werkelijke impact op het watersysteem. Hoeveel grondwater wordt er eigenlijk opgepompt bij bemalingen in Vlaanderen? En weten we dat eigenlijk wel precies genoeg? Dat onderzochten we in het project Herbronnen, gefinancierd door Vlaanderen Circulair met partners Aquafin, Werfwater en VUB.  Inschatting op basis van de heffingen op lozingen Voor bemalingen waarbij meer dan 10 kubieke meter water per uur geloosd wordt in de openbare riolering, dient een heffing op de lozing betaald te worden. Op basis van de cijfers over die heffingen, wordt er jaarlijks tussen de 3 en 5 miljoen kubieke meter water per jaar afkomstig van bemalingen in de riolering geloosd.   In dit cijfer zitten heel wat bemali
2 reacties
Meer lezen

Waarom is een kleine daling van de grondwaterreserves een groot probleem?

Afbeelding
De lange periodes van droogte die we de voorbije jaren meegemaakt hebben, hebben duidelijk effect op het grondwater. De laatste jaren zien we in heel Vlaanderen vaak lage of zeer lage grondwaterstanden in het ondiepe grondwater. Afhankelijk van de plaats, betekent dat dat het grondwater 20cm, 50 cm, een meter of 2 meter lager is dan normaal. Dat wil gelukkig niet zeggen dat het grondwater uitgeput is. Die verlaging is meestal klein ten opzichte van de totale dikte van grondwatervoerende lagen in de ondergrond die typische tientallen of honderden meters bedraagt.  Lage of zeer lage grondwaterstanden betekenen dus zeker niet dat de grondwaterreserves bijna leeg zijn.  Wat is het probleem dan wel? Ik ben zelf nogal fan van cijfers, procenten en waterbalansen om het watersysteem te doorgronden. Waarom zou een nuchtere ingenieur als ik zich dan zorgen maken over pakweg een halve meter of één meter verlaging van het grondwaterpeil? Waarom maken we ons zoveel zorgen over een daling van één pr
1 reactie
Meer lezen

Wordt er steeds meer of minder grondwater opgepompt in Vlaanderen? De cijfers op een rij.

Afbeelding
We zien al enkele jaren zeer lage grondwaterpeilen, zo ongeveer overal in Vlaanderen. " Dat komt omdat landbouw, industrie en de drinkwatermaatschappijen steeds meer grondwater oppompen ", is een reactie die ik vaak hoor. Maar is dat wel zo? Pompen we met zijn allen steeds meer of steeds minder grondwater op? En weten we dat eigenlijk wel goed genoeg?  Laten we de cijfers eens op een rij zetten. Wat weten we en wat weten we niet?  De vergunningen Voor het oppompen van grondwater is meestal een vergunning nodig. De figuren hieronder tonen de evolutie van de vergunde volumes voor grondwaterwinning in de voorbije 20 jaar.  Het totale vergunde volume voor grondwaterwinning is sterk afgenomen in de voorbije twintig jaar. Het vergunde volume is nu ongeveer 25% lager dan in 2000. De afname werd vooral gerealiseerd in de drinkwaterproductie en de industrie. In de landbouwsector zien we eerder een stagnatie of lichte stijging. Deze stijging is veel kleiner dan de dalingen in andere se
1 reactie
Meer lezen

Hoeveel lager is het grondwaterpeil nu dan in een normaal jaar?

Afbeelding
Dat de grondwaterpeilen in het ondiepe grondwater in Vlaanderen momenteel laag zijn, dat is geen nieuws. Al enkele jaren zien we voortdurend hoge percentages van lage en zeer lage grondwaterstanden in de grondwaterstandsindicator ( https://www.dov.vlaanderen.be/page/actuele-grondwaterstandindicator ). Maar hoe veel lager zijn die grondwaterpeilen nu dan vergeleken met een normaal jaar? Hoeveel dieper zit het grondwater nu dan in een doorsnee maand november?  Hoeveel cm lager zijn de grondwaterstanden nu dan in een normale maand november?  Voor de ongeveer 150 meetpunten die gebruikt worden in de grondwaterstandsindicator, vergeleek ik de huidige grondwaterstand met de mediaanwaarde van de voorbije decennia.  Gemiddeld is de grondwaterstand in Vlaanderen nu 30 cm lager dan in een mediaan jaar. Er zijn wel grote verschillen. In sommige meetpunten staat het grondwater hoger dan normaal, in anderen staat het meer dan een meter lager dan normaal. In het merendeel van de meetpunten staat het
2 reacties
Meer lezen

Hoe uitzonderlijk zijn zeer lage grondwaterstanden in Vlaanderen?

Afbeelding
 Bij het begin van elke maand rapporteert de Vlaamse grondwaterstandsindicator ( https://dov.vlaanderen.be/page/actuele-grondwaterstandindicator ) het percentage van meetpunten waarin de ondiepe grondwaterstanden zeer laag, laag, normaal, hoog of zeer hoog voor de tijd van het jaar zijn. De laatste jaren is het aandeel van zeer lagen grondwaterstanden vaak erg hoog. Percentages boven de 40%, 50% of zelfs hoger zijn de laatste jaren vaak bereikt. Het lijkt alsof dit de normale toestand is.  Hoe uitzonderlijk zijn die zeer lage grondwaterstanden eigenlijk? En zien we een trend in dat aandeel?  Wat betekent een zeer lage grondwaterstand voor de tijd van het jaar?  De grondwaterstand van de laatste maand wordt vergeleken met de grondwaterstanden in die maand in de afgelopen 30 jaar. Als het grondwaterpeil lager is dan het tiende percentiel van de historische grondwaterstanden voor die maand, wordt dat peil "zeer laag" genoemd. Dit komt ongeveer 1 keer om de 10 jaar voor in die ma
3 reacties
Meer lezen